Njuike váldosisdollui
Bilde av forsiden

Badjelmeare olu pasieanttat ja sadjevátni sáhttá fanahit pasieantasihkarvuođa – iige leat eahpedábálaš norgga buohcceviesuin. Praktihkalaš vuogit čoavdit dan sáhttet leat olggosčállit pasieanttaid johtilit maŋŋil go leat geargan dálkkodemiin, ja bidjat daid feaskárii, bidjat eanet pasieanttaid seamma juohke latnjii, dahje sirdit pasieanttaid ossodahkii dahje seaŋgalatnjii mas lea guoros kapasitehta. Dat maŋemus lohkkojuvvo dávjá eretsirdimin.

Stáhtahálddašeaddjit čađahedje 2019:s riikaviidosaš bearráigeahču spesialstadearvvašvuođabálvalusain ja iske ipmirdedje go dearvvašvuođafitnodagat eretsirdima dillin mii lassánahttá vára ahte ii oaččo dan dearvvašvuođaveahki maid galgá. Sii iske maiddái leat go dearvvašvuođafitnodagat álggahan doaibmabijuid unnidit várá, sihke bajit dásis ja doaimmahandásis.

Dát bearráigeahčču lea addán midjiide máhtu ja dieđuid movt dearvvašvuođafitnodagat barget varain go lea sadjevátni ja sii fertejit eretsirdit pasieanttaid «boasttu» ossodahkii; mii mearkkaša sirdit pasieanttaid ossodagaide gos ii leat erenomáš fágagelbbolašvuohta dálkkodit dearvvašvuođaváttu man dihte leat veallamen buohcceviesus.

Gávccis dan logi dearvvašvuođafitnodagain mat ledje fárus bearráigeahčus ii oaidnán eretsirdima várrasuorgin mii gáibida earenoamáš fuomášumi ja álggahit doaibmabijuid sihkkarastin dihte pasientii dohkálaš dearvvašvuođaveahki beroškeahttá guđe ossodagas sii leat.

Dearvvašvuođabearráigeahčču ballet ahte pasieanttat sirdojuvvojit ossodagaide gosa eai gula, muhto man lea sadji, nu ahte dearvvašvuođafitnodat ii leat árvvoštallan vára ja álggahan doaibmabijuid unnidit vára. Ii galgga leat sahtedohko guđet pasieanttat sirdojuvvojit gosa.

Bearráigeahčču čájehii ahte  dearvvašvuođafitnodagat ledje dahkan unnán várraárvvoštallamiid ja álggahan unnán doaibmabijuid sihkkarastin várás buriid ja oadjebas bálvalusaid pasieanttaide mat ledje biddjon «boasttu ossodahkii». Eanas dearvvašvuođafitnodagain leat ollislaš dieđut man olu pasieanttat ledje biddjojuvvon eará ossodagaide, ja gos dát pasieanttat ledje. Váikkuhus sáhtii leat ahte doavtterfitnan pasieanttaid luhtte maŋŋonii dahje ahte ii oktage fitnan sin luhtte obanassiige muhtumin. Pasieanttat sáhtte maiddái oažžut váilevaš čuovvoleami buohccedivššáriin ja doaktáriin geain lea rievttes gelbbolašvuohta dálkkodit dearvvašvuođaváttu mii sis lea.

Dearvvašvuođaláhka bidjá gáibádusaid jođihussii ja vuogádatlaš stivrejupmái sihkkarastin dihte dohkálaš bálvalusaid. Dárbbašlaš doaibmabijut galget plánejuvvot, doibmiibiddjojuvvot, ja rievdaduvvot.

Dearvvašvuođafitnodaga jođihus ferte identifiseret pasieanttaid eretsirdima várrasuorgin. Sii fertejit fuolahit leat addon dárbbašlaš láidestusat eretsirdimii, oktan láidestusaiguin ovttasbargui ja gulahallamii ja dahkat dan čielggasin geas lea ovddasvástádus iešguhtege mearrádusain. Jođihus ferte čuovvolit ahte plánejuvvon doaibmabijut leat álggahuvvon ja doibmet, ja váikkuhit buriid ja oadjebas bálvalusaide.